کمونیزم څه دی؟

«کمون» د بشري ټولنې لومړنۍ بڼه ده. په ډې ټولنه کې ټول انسانان پرته له چې نر ده که ښځه، ځوان ده که زوړ، په ټولیز ډول یې ژوند کاوه، په ټولیز ډول ښکار ته تلل او څاروي به یې ښکار کول، میوه به یې راټولوله او یا به یې کرکیله کوله... او هر څه به یې چې لاسته راوړل یوځای به یې خوړل. که ډوډۍ یا خواړه یې موندل ټولو به خوړل او که نه ول هیچا نه خوړل. ټولو یو شان ژوند کولو او د تولید اوزار او طبیعت د هیچا په مالکیت کې نه و. په پایله کې، نه بیوزله شتون درلوده او نه شتمن. نه دوکه وه، نه زبېښاک او نه یو انسان د بل انسان له خولو او وینو ژوند کاوه او نه درواغ و او نه....

بشر تل غوښتل چې یوه روځ داسې راشي چې نه غل وي او نه ناتار، نه جنایت وي او نه زبیښاک او ښکیلاک. نور انسان د بل انسان وینو ته تږی نه وي، هیڅ ولږه نه وي، جګړه نه وي، ټول یو بل سره مینه ولري، ټول په مینه او محبت د یو بل ترڅنګ ژوند وکړي، له ژوند څخه خوند واخلي، خپل استعدادونه په کار واچوي او یوشان د ورونو او خویندو په څیر او آزاد ژوند وګړي.